Iman Mohamed: GALMUDUG NABAD-GELYADEY KU HOGGAAMISAA GOBOLLADA

Jamhuuriyadda Federaalka Soomaaliya waxay dooratay Nidaam Federaal ah kaasoo ujeedada loo doortay lagu sheegay in ay tahay, haddii dowladda dhexe ee Dalka Soomaaliya ay burburto sidii dowladdii dhexe ee dalka u burbutray sanadkii 1991-kii aysan saameyn ku yeelan dhulka soomaaliyeed oo dhan, si taa looga badbaado labadii gobol ee kasta waa in loo sameeyaa Dowlad Goboleed haddii midda dariska la ah xitaa ay burburto aanay saameyn ku yeelan.

Madaxda D/Goboledyada

Dowlad goboleedyada Soomaaliyeed ee muddo sanado ah soo jiray waxaa kamida Dowlad Goboleedyada Puntland iyo Somaliland inkastoo Somaliland ay sheegato gooni isu taag, aan weli aqoonsi ka helin dal kamida dalalka caalamka, inta soo hartay waxay u badan yihiin kuwo waqtiyo dhaw sameysmay, waana xilligii laqaatay Nidaamka Federaalka loo yaqaan ee JFS ay dooratay.

Si loo hormariyo Dowladnimada loogana shaqeeyo sidii dadka loo bari lahaa dowladi waxa ay tahay, xuquuqda gobol kastana loo ilaalin lahaa, kheyraadka dalku leeyahayna loo wadaagi lahaa waa in isku xirnaan la sameeyo, dowlad goboleed kastana ay tan kale kaga dayato wixii ay kaga horreyso, iyadoo uga mahad celineysa qaabka wanaagsan ee aragtiyada la isku weydaarsanayo.

Madaxda ka qeyb galeysa
Caleemasaarka M/weyne Xaaf

Galmudug waxay aad caan ugu tahay oo laga bartay Nabadda ka jirta dhulka galmudug, saddexdii madaxweyne ee ugu dambeysay ee dalka Soomaaliya soo maamulay iyagoon wadan ciidan ilaaliya ayey kasoo dageen Magaalada Cadaado oo xarun KMG u ah Dowlad Goboleedka Galmudug, halka deegaanada kale ee soomaalida lagu yaqaan in ay ammaanka madaxweynaha la wareegaan ciidamada AMISOM. Balse dowlad goboleedka Galmudug waxay suuragalisay in madaxdii dalka isaga dambeysay iyo kuwa dowlad goboleedyada ay si isku mida ugu casuumaan Cadaado oo lagu tilmaamo in ay tahay Magaalada 2-aad ee Soomaaliya ugu nabdoon.

Maamulada kale ee dalka ka jira shaki kuma jiro in sidaas oo kale ay leeyihiin waxyaabo ay gooni la yihiin, oo ay tahay in lagu daydo sida Galmudug ay ugu hormartay sugidda Nabad galyada, waana magaalada kaliya ee aan weli ka dhicin dilalka qorsheysan iyo qaraxyada ismiidaaminta ah, ciidamada nabad sugidda ee Galmudug waxay ku guuleysteen ka hortagidda iyo baajinta qaraxyo la qorsheynayay in la geeyo dhulka Galmudug kuwaasoo ay ciidamadu gaashaanka u daruureen in ay aqbalaan in dhulkooda iyo dadkoodaba la dhibaateeyo.

Madaxda D/Goboleedyada

Madaxdii dowlad goboleedyada ee ka qeyb galeysay Caleema saarka Madaxweynihii labaad ee Galmudug Mudane Axmed Ducaale Geelle Xaaf waxay dhammaantood qireen nabadda ka jirta Galmudug iyo sida ay ula shaqeeyeen shacabkeeda, waxaynaa muteysteen in dhibaatada ka jirta dhulka kale ee Soomaalida ay ka badbaadaan iyagoo isku xirnaantooda muujiyay shacab iyo ciidanba wada shaqeeya, Mudane Axmed Maxamed Islaan Axmed Madoobe oo meel fagaare ah kula hadlayay dadka shacabka ay ayaa ugu baaqay sidii ay usii wada shaqeyn lahaayeen shacabka iyo Dowladda.

Madaxdii kala duwaneed ee kasoo qeyb gashay xafladdii Caleema saarka waxay astaan u ahaayeen deegaanada dhulka Soomaalida, mana jirin mas'uul kamaqan shanta dowlad goboleed iyo Gobolka Benaadir taasina waxay astaan iyo weliba caddeyn u tahay sida gacmaha la isku qabsaday looguna ballamay in wada jir iyo wada shaqeyn la yeesho